Mục đích đầu tiên là đơn giản hoá tư duy bằng cách cho phép người nghĩ chỉ xem xét một khía cạnh tại một thời điểm. Mọi người hãy sử dụng chiếc mũ vàng để đưa ra một vài nhận xét. Trong các chương bàn về lối tư duy chiếc mũ đen, tôi đã chỉ ra rằng chiếc mũ đen chính là chiếc mũ của lối tư duy phê phán và tôi cũng chỉ rõ rằng trong thời gian sử dụng chiếc mũ đen, mọi người nên phát huy tối đa hiệu quả của nó: mọi người hãy là những người phê phán mạnh mẽ nhất.
Rất có khả năng xảy ra - nhận định được đưa ra dựa trên kinh nghiệm và những gì chúng ta đã biết. Nó hoàn toàn khác với việc mọi người định nghĩa sẵn tình huống và sử dụng chiếc mũ để mô tả điều họ đã định nghĩa. Khi học toán ở trường học, bạn tiến hành một phép cộng và có được câu trả lời.
… Hãy cất chiếc mũ đen của bạn trong giây lát bởi vì tôi không thoả mãn với những ý tưởng chúng ta đang có. Điều quan trọng nhất cần nhớ là chúng ta tiến về phía trước với một ý tưởng, xuất phát từ một ý tưởng ban đầu. Giờ hãy thử chiếc mũ màu vàng".
Liệu gợi ý này có phù hợp với những gì đã xảy ra trước đây hay không? Tôi thấy rằng sẽ rất nguy hiểm nếu ta quan niệm nhầm lẫn về 2 chiếc mũ tư duy này, bởi có thể xảy ra trường hợp một người sẽ cảm thấy rằng chiếc mũ vàng tư duy không thích hợp với anh ta chỉ vì anh ta không phải là một người sáng tạo. Cùng một lúc, những luồng cảm xúc, những thông tin, những trật tự logic, kỳ vọng và sự sáng tạo làm chúng ta bối rối, giống như một diễn viên tung hứng với quá nhiều bóng.
Cần phải nhắc lại chúng ta rất cần đến những thông tin được xây dựng trên niềm tin, bởi chính những ý kiến mang tính chất thăm dò, giả thuyết, kích thích tìm hiểu đó chính là những yếu tố quan trọng đối với tư duy. Con mèo có thể bị rơi khỏi mái nhà, nhưng đó chỉ là một trường hợp hy hữu. Những cuộc họp của người Nhật không diễn ra theo kiểu đạt được sự nhất trí.
Và chẳng ý tưởng nào trong đó xuất phát từ quan niệm đơn giản là màu áo sơ mi vàng của ý tưởng ban đầu. Những nghiên cứu thị trường đã chỉ ra lý do mọi người chọn mua thịt gà tây là do thịt gà tây chúa hàm lượng cholesterol thấp. Chiếc mặt nạ bi kịch và chiếc mặt nạ hài kịch là hai chiếc mặt nạ tách biệt.
Sử dụng chiếc mũ xanh da trời vào thời điểm bắt đầu cuộc họp để xác định tình huống. Hầu hết các tình huống đều xoay quanh những nhận định trên. Việc giải thích chức năng kèm theo màu sắc tương ứng sẽ giúp họ tiếp cận vấn đề dễ dàng hơn.
Thay vì quan tâm đến tất cả tình cảm, sự lôgíc, thông tin, hy vọng và sự sáng tạo cùng một lúc, người nghĩ có thể xem xét chung một cách tách biệt. Chúng ta cần suy nghĩ theo hướng, sự việc này có thể giải quyết như thế nào, thay vì kết luận nó là gì. Vậy chúng ta hãy cố gắng tưởng tượng xem nếu chúng ta tin tưởng lẫn nhau, thì cách nghĩ của chúng ta về vấn đề này là như thế nào?
Ngoài người chủ toạ ra, một ai khác cũng có thể thực hiện vai trò cụ thể của chiếc mũ xanh. Chúng ta bắt đầu buổi thảo luận bằng chiếc mũ trắng. Chiếc mũ đen hợp thức hoá lối tư duy cẩn trọng và cân nhắc về mặt giá trị.
Và bởi vì sự tiến triển cũng là một phần quan trọng của lối tư duy mũ xanh, do đó sự khích động chỉ nên thể hiện ở mức độ hợp lý. Học phí luôn phải trả rất đắt nhưng ta sẽ không bao giờ phải học lại điều này một lần nữa. Phương thức tư duy Sáu chiếc mũ khác hẳn với quá trình tư duy tranh luận truyền thống.