Chiếc mũ đỏ khiến cho cảm xúc hiện hữu và trở thành một phần của bản đồ tư duy và là một phần quan trọng trong việc chọn đường trên bản đồ. Chiếc mũ xanh da trời tại thời điểm kết thúc trả lời câu hỏi: …Không, chúng ta chưa sẵn sàng để sử dụng chiếc mũ đen ở đây.
Cách áp dụng này cũng giống như cách truyền thống để viết những bài luận trong trường học. Nhưng kết quả mà chúng ta thu được thật đáng để chúng ta thử làm điều này. Điều này là nền tảng cho bất kỳ sự tiến triển nào, chứ không phải dành riêng cho sự sửa lỗi hay giải quyết vấn đề.
Chiếc mũ xanh tư duy thay lối tư duy xét đoán bằng lối tư duy tiến triển, và biểu tượng của nó là từ “hoạt động khích động”. Lạm dụng chiếc mũ đen không đem lại kết quả tốt đẹp. Trong những cuộc nói chuyện hoặc bàn thảo, khi bạn cần mọi người đưa ra những ý tưởng mới, bạn nói: "Đã đến lúc chúng ta cần đội chiếc mũ xanh", và khi bạn cần mọi người cân nhắc cẩn trọng vấn đề, bạn nói: "Giờ chúng ta hãy cùng đội chiếc mũ đen".
…Chiếc mũ đen có vai trò xác định những thiếu sót và để cho chiếc mũ xanh tư duy sửa những lỗi đó. Lối tư duy đồng thuận cho phép mọi người có những cái nhìn khác nhau và không hề có tranh luận. Những người xung quanh cần xem xét những ý tưởng chiếc mũ xanh như là những ý tưởng sáng tạo.
Tất cả những vấn đề đó đều được thảo luận khi mọi người sử dụng tư duy mũ vàng. Như vậy ta có thể nhân thấy phương thức tư duy phương Tây đặt trọng tâm vào cách định nghĩa trước sự việc và đưa ra những phân tích, xét đoán và tranh luận để chứng minh. Khả năng trực giác, linh cảm, và xúc cảm không có ranh giới phân biệt rõ ràng.
Mặt dầu mọi người có thói quen muốn tranh luận, nhưng khi sử dụng chiếc mũ đen, mọi người phải từ bỏ thói quen đó. Chiếc mũ xanh chính là công cụ chuyển hướng tư duy hướng tới sự sáng tạo, cũng như chiếc mũ đỏ là công cụ để chúng ta hướng tư duy đến những cảm nhận và đối với chiếc mũ đen là sự cẩn trọng. Nó đòi hỏi sự cân bằng hai giá trị xung đột nhau.
Nhưng những kỹ thuật như vậy chỉ nên được sử dụng khi việc đạt được một quyết định là một việc làm khó khăn. … Chúng ta nhận được yêu cầu rằng nếu chúng ta không trả một khoản tiền lớn, sản phẩm của chúng ta trong các cửa hàng sẽ bị đầu độc. Thông qua những cuộc thảo luận tập thể, bàn bạc tập trung, chúng ta thấy rõ hơn lợi ích của
Lối tư duy chiếc mũ xanh là một lối tư duy của những nỗ lực trọng tâm và cẩn trọng hướng đến sự thay đổi. Chúng ta chẳng có cách nào để những xúc cảm nằm ngoài luồng tư duy của chúng ta. Có những cuộc thảo luận được rút ngắn xuống 1/2, 1/3, 1/4, thậm chí là 1/15 (như trường hợp của tập đoàn ABB).
Chiếc mũ đen chính là chiếc mũ “tự nhiên” của truyền thống tư duy phương Tây. Họ cố gắng chứng tỏ sự thông minh và sự riêng biệt của mình. Trong một cuộc họp, nếu mọi người thấy cần thiết phải bộc lộ cảm xúc và tình cảm nhưng lại không được cho phép, thì bằng cách này hay cách khác, mọi người sẽ nguỵ trang để thể hiện nó thông qua cách suy nghĩ của mọi người.
Tôi cảm thấy rằng việc hạ giá sản phẩm sẽ không thực sự khiến sản lượng hàng bán tăng lên? Nếu lúc đó bạn nghĩ tới chiếc ô tô màu vàng, thì thể nào nó cũng hiện ra trước mắt bạn. Thông thường, khi hai người có hai quan điểm khác nhau, tranh luận sẽ nổ ra.