Chẳng hạn, thay vì làm cho ai đó ngại ngùng khi bạn hỏi thẳng rằng bạn muốn biết cảm xúc của người đó, bạn chỉ việc yêu cầu người đó đội chiếc mũ đỏ, hoặc khi bạn muốn yêu cầu ai hãy tạm gác những cân nhắc cẩn trọng, bạn bảo họ hãy thôi đội chiếc mũ đen. Chúng ta hãy dành thời gian để kiểm tra điều này. Nó cung cấp những sự kiện và số liệu mà bạn yêu cầu.
Sự tìm kiếm sự lựa chọn của chúng ta chính là tìm kiếm một cách tốt hơn. Chiếc mũ xanh cho phép tôi làm điều này. Tôi sẽ đặt tiền cho trò chơi này bởi vì tôi thích Nerida, người đang chủ trì cuộc chơi, và bởi vì tôi muốn được ngắm cô ấy lâu hơn.
Tôi muốn một cái nhìn chính xác theo quan điểm mũ vàng. Sẽ chẳng có điểm dừng sáng tạo trừ khi bạn chọn lựa để đưa ra chúng. Nó giống như việc miêu tả một sự việc đã biết, chúng ta chờ đợi ý tưởng phù hợp với sự hiểu hiết của chúng ta.
Cũng như những chiếc mũ tư duy khác, với mỗi nhận xét được đưa ra, nó tuỳ thuộc vào văn cảnh mà được xếp vào chiếc mũ tư duy phù hợp: “Chiếc ô tô này chỉ có khả năng chạy 50 km/h”. Với lối tư duy «sách vở», mọi người miêu tả, phân tích và đưa ra những lời giải thích cho những việc mà theo họ chắc chắn sẽ xảy ra trong tương lai. Theo cách nghĩ như vậy, kết.
Sự công kích và sự tự vệ không đem đến cho chúng ta cấu trúc như vậy. Chúng ta cần trở lại hướng chính. Trong cuốn “Lối tư duy mới lạ” và cuốn “Tư duy mới lạ dành cho các nhà quản trị” tôi đã đề cập kỹ đến điều này.
Thật là tuyệt vời nếu tất cả một người đều nhận thấy đó là một ý tưởng đầy tiềm năng và sáng giá giống như người đề xuất ý tưởng. Một nhiệm vụ tư duy có thể đòi hỏi một thành tích cụ thể hoặc nó chỉ yêu cầu dữ liệu đầu vào trong một vùng cụ thể. Chúng ta sẽ tạo ra những dòng sản phẩm giá thấp riêng và những dòng sản phẩm giá cao riêng.
Mỳ ống là một thực phẩm tuyệt vời nhưng nếu ngày nào bạn cũng ăn mỳ ống suốt cả 3 bữa, bạn sẽ nhanh chóng chẳng thích thú gì với món mỳ ống đó nữa. … Sản phẩm này sẽ rất phù hợp với những công ty lớn chiếm ưu thế trên thị trường. Lối tư duy chiếc mũ đen là lối tư duy cẩn trọng.
… Chúng ta không có nhiều thời gian để cân nhắc vấn đề này, cho nên chúng ta phải sử dụng thời gian một cách có hiệu quả. Trong lĩnh vực hội hoạ thì đây là một khái niệm khó xác định. Chiếc mũ đen ngăn không cho chúng ta làm những việc trái pháp luật, nguy hiểm, không đem lại lợi nhuận, gây ô nhiễm và những cách sử xự bất lợi khác.
Cũng giống như việc chúng ta sử dụng một tảng đá bậc để nhảy tắt từ bờ song này sang bờ song khác, chúng ta sử dụng sự kính động như một tảng đá bước để nhảy vọt từ khuôn mẫu này sang khuôn mẫu khác. Và khi chiếc bản đồ được hoàn tất, mọi người hiển nhiên đều nhìn thấy con đường. Những thông tin được diễn tả bởi những từ như vậy hoàn toàn được chấp nhận với lối tư duy chiếc mũ trăng, đó chính là những từ nòng cốt để chỉ cấp độ xảy ra sự việc.
Tôi không nhắc lại ở cuốn sách này nữa. Chúng ta sẽ không bao giờ lựa chọn những ý tưởng mà cơ hội trở thành hiện thực là vô cùng mong manh nhưng chúng ta cần caháp phá chúng trên bản đồ tư duy. Trong phần trước của chiếc mũ này, tôi đã đưa ra những thí dụ dẫn chứng chúng ta làm điều này như thế nào.