Thông điệp chủ yếu của công việc của bác sĩ tâm lý là mỗi người hãy chịu trách nhiệm về những sự lựa chọn mà anh ta hay cô ta đã làm trên con đường vô tận để kiếm tìm hạnh phúc - hãy giữ lấy sức mạnh của nó như một công cụ để chuyển đổi mình. Bạn nghĩ thế nào về định nghĩa này của tôi. Thường thì họ muốn thay đổi cách họ cảm xúc: nỗi buồn, sự lo lắng, sự mất phương hướng, giận dữ, sự trống rỗng, sự trì trệ.
Tại sao phòng mạch của các nha sĩ lại thường phải gọi điện cho các bệnh nhân của họ để nhắc nhở về cuộc hẹn? Đó là bởi vì việc đi đến chỗ nha sĩ thường gợi cho người ta những trải nghiệm không đáng hài lòng. Mẹ tôi chết trước khi tôi tìm ra nhân thân thực của mình một thời gian ngắn. Chẳng hạn như những khám phá về sự không chung thủy hiện nay thường do một bên đọc được thư từ điện tử do phía kia tình cờ để lại trên máy vi tính của gia đình (đây là một sự biến dạng của những cuốn nhật ký truyền thống bị đọc trộm xưa kia).
Băn khoăn về chuyện liệu chúng có «làm đúng» không là hết sức tự nhiên. Nếu công thức này có vẻ như bị phân tích quá mức độ và bị coi là thờ ơ với tiến trình huyền bí của việc «phải lòng nhau» thì đó là bởi vì theo kinh nghiệm của tôi, cái «chất hoá học» đã khiến cho chúng ta chọn người nào đó trong tất cả những người có tiềm năng khác có thể được nhìn thấy khi chúng ta hồi tưởng lại. Thường thì mỗi bên có con với người họ muốn để lại quyền thừa kế của cải.
Liệu có thể giữ nguyên niềm hy vọng để đương đầu với những xung đột của thời gian đối với chúng ta hay không? Và vì lòng can đảm được phân chia không đều trong những người trẻ tuổi cho nên ta cũng đừng mong là nó được thể hiện đồng đều trong những người già! Tuy nhiên. Trong số các hình thức của sự can đảm, khả năng hài hước là khả năng cơ bản nhất. Trái lại, tôi cũng biết lối nuôi dạy mang tính lý tưởng nghe có vẻ giống như «hãy để mặc sự đời» đang quay trở lại.
Đó chính là một phần của cuộc sống hàng ngày. Những câu chuyện về cuộc đời của chúng ta, khác xa với những chuyện được kể lại một cách ổn định, thường được ôn đi ôn lại liên tục. Không giống như hầu hết các trò chơi, kết quả của trò chơi này là phần thưởng cho mỗi bên tham gia.
Tất nhiên là chúng ta làm điều này qua những ví dụ mà chúng ta nói với chúng. Trẻ em thường xuyên bị chết bởi những căn bệnh truyền nhiễm. Có thể đó chính là sự phát minh ra ô tô và máy bay hay điện thoại.
Đó là lý do tại sao sự kiên nhẫn và lòng quyết tâm là một trong những đức tính quan trọng trong cuộc đời. Sự thật đáng buồn là hầu hết mọi người có sự mong mỏi rất thấp về hạnh phúc. Đặc điểm nổi bật của bất kỳ một dạng rối loạn cảm xúc nào là người ta bị căng thẳng tinh thần về những vấn đề nào đó.
Hãy nghĩ về điều đó: những ai yêu cầu nhiều đối với bản thân mình thì cũng thường có tiêu chuẩn cao về sự thực hiện công việc của những người xung quanh. Những thói quen xấu của chúng ta lại có xu hướng lặp đi lặp lại và trở nên dai dẳng kinh khủng khó mà thay đổi được, thậm chí ngay cả khi chúng đe doạ phá hoại toàn bộ cuộc sống của chúng ta. Và người già có thể đáp lại sự giới hạn và miệt thị của xã hội đối với mình bằng cách nào? Họ rất giận dữ.
Hãy nghĩ về cái cách mà những mối quan hệ thân thiết là chủ đề cho sự phàn nàn và cạnh tranh của chúng ta. Điểm rõ nét mà tôi quan sát nhiều năm nay là trẻ con có thể được nuôi dưỡng «hoàn hảo» theo hàng loạt các chế độ cha mẹ chúng đặt ra từ sự cấm đoán đến cho phép. Tôi đã hỏi rằng: nếu người này hoàn toàn khác thì bạn có quyết định gắn bó suốt đời với anh ta hay không.
Khi được hỏi là tại sao một người có xu hướng tuôn ra một lời nói chắc chắn sẽ gây ra xung đột như vậy, câu trả lời hoá ra luôn là để tự vệ cho chính người nói: «Thế tôi không có quyền tự vệ hay sao?». Và thế là, khi người ta yêu cầu để ngừng đưa ra những lời bình luận vô bổ và xúc phạm lẫn nhau vốn là nguồn gốc xung đột trong hôn nhân, họ lại chuyển trách nhiệm từ bản thân họ sang người kia theo cách giải quyết các xung đột quốc tế, trong đó ai cũng muốn hoà bình nhưng không ai muốn là người đầu tiên ngừng gây chiến. Có thể bổn phận cuối cùng của chúng ta là chống lại những thử thách của sự suy yếu về thể xác và tinh thần thường kèm theo tuổi già với nhân phẩm và sự vượt lên lòng tự thương hại.