Trong gia đình, anh hai, anh ba đi tác mương đem tôm cá về giao cho chị. Bạn thấy ở bạn trai cách chung tóc cứng, đầu lớn, trán rộng, trợt nửa, mày rậm, da mặt dầy, khổ mặt nở nang, rồi lông mũi dài, rồi râu rậm. Hoa hường lại ở trên gai nhọn.
Thượng đế dành lại cho mình quyền sáng tạo một mình những linh hồn. Đối với họ không có gì bi quan. Họ coi kẻ trẻ tuổi hơn là con nít, những người thành nhân là sắp già và các bậc lão thành là sắp chết.
Người ta hay gặp họ ngồi ở một chỗ vắng vẻ trong học đường khi các bạn đồng đẳng chơi nhảy. Có kẻ lại yêu cuồng nhiệt và sâu sắc nữa. Đồng bạn không ưa thích cũng như kẻ dưới xa lánh.
Nhưng vì công việc bảo tồn nhân loại, vì sự hợp tác của người nam và người nữ trong đời sống đối gia, đối xã cần khi sức mạnh, khi sự êm ái, cùng bao nhiêu tiết điệu phức tạp để cấu thành bản nhạc nhân sinh tuyệt vời. Như tôi đã nói, lúc tiền thanh niên, bạn trai ưa những gì liên hệ mật thiết với ngũ quan, mà bất kể cái gì sâu sắc. Họ đã tốn bao nhiêu thời giờ, tiền bạc, sức khỏe nữa để nuôi những mộng nầy bằng cách đọc tiểu thuyết tình cảm, chạy theo những đại nhạc hội.
Thấy mình có thân thể cường tráng, họ đứng gần tuổi đi về già của người cha, gần hình dáng mảnh khảnh của mẹ và chị, đâm ra ý nghĩ tự khoái về sinh lực của mình. Có khi họ muốn tách mình khỏi sự huyên náo để suy tính, sắp đặt công việc trong trí. Có khi chúng ngủ mấy tiếng đồng hồ liên tiếp, gần chiều mẹ sợ mặt trời đ è kêu không dậy.
Đó là quân thù của ý chí chớ không phải là ý chí. Nhà giáo dục lành nghề nên chụp những cơ hội ấy để tạo cho đời những tay bản lĩnh. Cái khó nầy hiểu là chiến đấu mà người ta chỉ đáng ca khúc khải hoàn khi đã anh dũng chiến đấu để chiến thắng thôi.
Có thể không nên gọi nó là tâm giao vì kẻ thi hành nó chỉ tìm lạc thú thể xác cho nhau. Nhưng phân vụ hằng ngày không còn làm họ tha thiết nữa. Khốc hại nữa là nó làm cho bạn trai tác ác mà vẫn ngoan cố.
Họ thấy lòng mình rạo rực lên những ý nghĩ xa xôi, những ước vọng không bờ bến, những phút trống rỗng như sa mạc. nhưng vào hoa niên, có những buổi chiều họ giựt mình, đứng lại trong tâm hồn, thinh lặng thấy rằng vườn lòng ai đã gieo bao giống tâm tình mà nay họ nhận thức được hương vị của nhiều cỏ hoa tình cảm lạ. Núi mai chiều thay máu huyền bí, sông nước thơ mộng trôi bóng liễu trầm ngâm soi mình hả con.
Nhà giáo dục coi chừng những bạn trai nhược chí. Nhiều bạn trai khác rất ẩu tả. Tuy nhiên ai có lương tâm rộng rãi cách mấy cũng phải nhận trai gái chạm cọ thân thể nhau để thả hồn theo lời ca điệu nhạc trong hồn khí khả nghi, dưới ánh đèn khiêu gợi thì khó giữ được tâm hồn trong trắng.
Đừng gợi lại những kỷ niệm ghi bóng quả tim, để rót thêm cho nhiều tâm hồn buồn tợ một chén đầy, một giọt nước khiến cho tâm hồn khổ đau. Tôi biết có một số bạn trai tắm như lươn và rất thích ướp nước hoa mà hôi vẫn hôi. Giấy phép vào ngưỡng cửa đó là hôn thú.