Các nhà tâm lý học luôn làm theo cách này. Tìm kiếm sự thay thế không đòi hỏi sự sáng tạo đặc biệt nào, cho đến tận khi bạn tìm ra chúng. Trên thực tế, một số người thường có khuynh hướng tư duy cẩn trọng, luôn thấy hiểm hoạ rình rập.
Khía cạnh suy đoán của lối tư duy chiếc mũ vàng chính là lối tư duy nắm bắt cơ hội một cách thuần tuý. Có những người luôn lên mặt tự cho mình là quan trọng và cho mình quyền luôn phê bình mọi việc. Việc bạn đưa ra những nhận xét sau khi suy nghĩ thận trọng khác hẳn bạn sẵn sàng chê bai mọi việc.
Liệu bạn có thể chỉ tập trung vào dữ liệu thực tế của vấn đề đang thảo luận? Và khi tất cả chúng ta đã thấm nhuần những qui định sử dụng chiếc mũ trắng, sẽ chẳng ai cố tình gian đối trong việc cung cấp thông tin nhằm đạt được phần thắng trong những cuộc tranh cãi. Nếu mọi người cần tôi đưa ra những lý lẽ để chứng minh ý tưởng trên, tôi có thể nói rằng tôi dựa trên suy nghĩ của những người thích ăn kiêng và thích ăn đồ ăn nhẹ.
Nhưng trước hết chúng ta hãy bàn bạc để đưa ra những phương hướng có thể. Tôi phát minh ra thuật ngữ “tư duy mới lạ” năm 1967, thuật ngữ này nay là một từ chính thức trong tiếng Anh, trong các cuốn từ điển Anh ngữ Oxford đều in từ này trong danh mục từ vựng. Ngoài ra, trong thời gian mọi người sử dụng mũ xanh da trời để thảo luận, bất cứ ai cũng có thể gợi ý theo thủ tục.
Kết luận kiểu như trên lại không được cho là phù hợp theo tư duy chiếc mũ trắng, trừ khi nó được mọi người ủng hộ bằng cách đưa ra nhiều ví dụ tương tự đã xảy ra. Ví dụ, để nêu lên một sự việc hiếm khi xảy ra, ta nói: Tôi muốn có một vài phút để sử dụng chiếc mũ trắng.
Bạn luôn có thể lựa chọn để làm như vậy. Nó là kết quả của sự phán đoán kỹ càng dựa trên sự tích luỹ kinh nghiệm- một sự phán đoán khó có thể phân biệt rạch ròi hoặc diễn đạt bằng lời. Sau đó, chúng ta đưa ra những lập luận phù hợp để chứng minh.
Chiếc mũ đỏ tư duy cho phép cảm xúc được thể hiện ra ngoài để mọi người có thể cảm nhận được. Đúng, tôi đang rất tức giận. Trong trò chơi cờ bạc thì khả năng trực giác lại thường xuyên đem đến những thất bại.
Chiếc mũ xanh có thể chỉ ra những định nghĩa có thể lựa chọn về vấn đề cần giải quyết. Chúng ta có thể có một cách rất phù hợp tuyệt đối để làm gì đó, nhưng điều đó không có nghĩa là không thể có cách nào tốt hơn. Phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" thiên về kiểu tư duy của Nho giáo hơn là triết học.
Có những người luôn luôn nghĩ tốt về một người khác ngay cả khi người này đã lừa gạt họ. Khi bạn nhớ được màu mũ bạn sẽ nhớ được những chức năng cửa chúng. Khi không cần thiết phải yêu cầu chiếc mũ tư duy cụ thể nào, chúng ta cũng không cần thiết phải cho rằng mỗi nhận xét cần được sắp xếp vào chiếc mũ tư duy này hay mũ tư duy khác.
Dó là lối tư duy sử dụng chiếc mũ đỏ. Chiếc mũ trắng tư duy cũng có thể nêu ra các cách tiếp cận hiện trạng vấn đề. Lối tư duy đồng thuận phát huy tối đa kinh nghiệm và sự khôn khéo của mọi người.