Đến một hiện tượng thông thường nữa hay xảy ra cho bạn trai là đổi tiếng. Nhà giáo dục nên cho họ đọc lại sách giúp trí nầy cách lành mạnh như loại sách của Jules Vernes, Telemaque của Fenelon hay Odyssée của Homère. Nhưng nhất là bạn phải lựa những mục đích của bạn mà bạn đừng làm hỏng mục đích nào cả.
Bạn gái, vì phán đoán ái tình bằng tiêu chuẩn tình cảm, đòi hỏi tiếng đ àn yêu của bạn trai ngân, dài tiết điệu tình cảm trong khi bạn trai bước lẹ quá từ ái tình đến nhục tình. Nói họ nhát, thì đúng. Nhưng khi mất tình yêu hay bị bội bạc, đ àn ông đau khổ không thua đ àn bà có khi hơn nữa vì trong lúc cô độc họ dùng lý trí để suy xét chân nghĩa của ái tình, phán đoán về nhân nghĩa, thuỷ chung.
Giá họ may được địa vị thì địa vị càng cao làm cho họ nhiều người bị khinh rẽ. Còn ăn cơm xong chất chén đũa lại. Cho đặng một bông bí kết quả, bông cái phải nhờ gió hay ong bướm mang nhụy của bông đực sang.
Đời họ trở nên phiền toái. Trong mục nầy tôi lại cũng còn chưa bàn hẳn cốt tủy ái tình của bạn trai. Mà coi chừng mấy câu: cây xiên bên nào ngã bên nấy, ai gieo gió thì gặt bão luôn vô nghĩa đâu.
Họ khác bạn gái ở chỗ là ít bộc bạch nó ra. Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi. Nói cho họ biết không nên khinh người nhưng phải trọng mình.
Tình thiện cảm pha màu sắc ái tình của bạn trai đối với đối tượng của nó có thể sánh như bướm với hoa. Nó đổi như trở bàn tay. Khi biết kích thích thần tượng danh dự, họ sẵn sàng hy sinh.
Tôi muốn nói những trường hợp mà nếu không khéo phòng thủ ta khó bề giữ đức thanh khiết. Cơn buồn như cái vun nặng trình tr ịch đ è trên tâm hồn họ. như ai qua bến nào đó cho tôi nhắn vài câu, thương về đủ thứ.
Tâm hồn biến đổi lúc nào không hay. Nhưng một điều dễ nhận xét nhất là toàn thể thân xác bạn trai đòi hỏi sinh lực để phát triển. Phải chịu lương trí của bạn gái thì nhiều, mà có lắm kẻ không nhận thức được quái tật nầy.
người ta thường thấy thoáng trên gương mặt những người nầy một nỗi buồn thắm thía vì sự bẽ bàng của thân phận. Những tổ chức giáo dục có ý đào luyện cấp chỉ huy nên đề phòng giao việc lớn cho họ. Không có niềm vui nào đậm đ à bằng niềm vui sau lúc thắng được cơn cám dỗ về thể xác thịt.
Coi chừng cách ăm mặc, sự dòm ngó của tha nhân, buổi mới ngày đầu tất cả tạo cho họ một mặt ngoài gắng gượng khả ái. Họ để ý, đứng nhìn, sửng nhìn và cười cách, ngạc nhiên nữa trước gương mặt cười hoa của đứa bé. Những lời giáo huấn qua loa bên ngoài không xây dựng được lòng bạn trai.