Mà đầu não họ thì ngây thơ có khi đến giảng lược. Bạn trai diễn tả các thứ ấy bằng ngôn phong, tác phong mà ngoài người ta thấy có vẻ lạnh nhạt, khô khan. Thiếu gì bạn trai làm trối chết nhiều việc vực nhọc chỉ vì người ta cho mình uống nước ngọt.
Đã đành, họ không còn tha thiết với những đồ chơi của tuổi trẻ như: ngựa cây, ô tô, máy bay, banh da v. Tôi muốn nói những trường hợp mà nếu không khéo phòng thủ ta khó bề giữ đức thanh khiết. Họ chẳng những không quan tâm các gương nhân đức của những bực tu hành, mà còn tỏ ra vẻ khinh rẻ, cho là làm chuyện không thực tế.
Nó nói lên sự nô lệ ái tình, sự thất trận của ý chí với bản năng tình dục. Có biết bao nam sinh để lý trí mình lên meo lên mốc sau khi ra khỏi trường học. Nó cấu thành bằng những gặp gỡ khả nghi, những cái hôn sặc mùi xác thịt, những đá động tội lỗi, những bức thư tình mà người thứ ba đọc phải ôm bụng cười.
Tự nhiên họ có xu hướng xử thế bằng với tất cả tính đơn giản của họ. Trong cuốn Toi quy deviens homme, Jean Le Presbytre có dẫn lời nầy của Moudousse: Cho nam thanh mơ mộng là nguy hiểm, không mơ mộng càng nguy hiểm hơn bởi vì như vậy là tiêu diệt đi khả năng sáng tạo sau nầy. Bây giờ muốn hấp dẫn họ phải nói A Lịch Sơn đại đế, Nã Phá Luân, Nguyễn Huệ, Nguyễn Du, Ssakespeare, Bossuet, Abraham Lincoln, Charlot v.
Vô lớp giáo sư giảng bài mặc kệ: họ lấy ra thưởng thức. Có khi họ hơn kẻ nầyở chỗ được đ ào luyện trong nghèo túng, đau khổ, nhờ đótính tình trầm mặc, cẩn thận, khôn ngoan hơn. Vả lại lố bịch quá có lợi gì.
Hồi đó gặp đứa bé nào họ cũng xáp lại chơi giỡn. Tôi sợ viết mục này bị bạn trai trách là đòi hỏi bạn nhiều quá. Voltaire đã quả quyết: Tình tâm giao của một vĩ nhân là ân huệ của một thần thánh.
Người ngon ngọt lại hiểm độc. Khi đã yêu rồi yêu lỡ, yêu luôn. Quan sát kỹ người ta thấy tâm hồn họ có lúc như sa mạc vắng, có lúc âm u như rừng thẳm, có lúc náo động như biển ba đào.
Họ có lý vì chính Horace đã nói về Virgile, bạn của ông: Là phân nữa của tâm hồn tôi: Dimidium animae meae. Bây giờ lúc nhân cách lớn mạnh, ai nói năng, có thái độ khinh rẻ, bạn trai bất mãn vì thấy lòng tự ái bị tổn thương. Học sinh lo có chiếc đầu đầy chữ hơn là biết xét nhận theo tinh thần khoa học.
Sự phải quấy rối với thượng cấp hay kẻ thuộc hạ trong tinh thần biết ơn, lịch sự, lòng bạn trai cũng mất dần. Giúp đỡ tha nhân họ không còn làm vì hy sinh mà vì hám lợi, cầu danh. Họ là thứ người đút bình nước vô lu múc nước lấy ra không có vòi.
Nói vậy không phải tôi phủ nhận ý chí bạn trai, không ca tụng những vai u thịt bắp của họ. Chúng tôi biết có nhiều lòng trai khi yêu ai có thiện chí lắm, có những ý tưởng trong sạch cao cả lắm, nhưng cứ chung mà nói, ái tình của họ mặc dầu họ không ý thức, tàng trữ yếu tố xô đẩy họ đến chỗ chiếm hữu người bạn gái mà họ mến yêu. Dù tri âm tri kỷ vẫn nên cẩn ngôn.